Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

A mystery

  • 1 mystērium

        mystērium ī, n, μυστήριον, a secret service, secret rite, secret worship, divine mystery: au gusta illa (i. e. sacra Eleusinia): mysteria facere, celebrate, N.: Romana, the festival of Bona Dea. —A secret thing, secret, mystery: rhetorum mysteria: enuntiatis vestris mysteriis.
    * * *
    secret service/rite/worship, mystery

    Latin-English dictionary > mystērium

  • 2 mysterium

    mystērĭum, ii, n., = mustêrion, a secret service, secret rites, secret worship of a deity, divine mystery (class.; cf. arcanum).
    I.
    Lit., of the mysteries of Ceres, otherwise called sacra Eleusinia, Cic. N. D. 2, 24, 62; id. Leg. 2, 14, 35:

    mysteria Attica,

    Tert. Apol. 39:

    mysteria Cereris initiorum enuntiare,

    Just. 5, 1, 1:

    mysteria facere,

    to celebrate the sacred mysteries, Nep. Alcib. 3, 6.—Also, the festival on which these mysteries were celebrated: in quem diem Romana incidant mysteria, the festival of the goddess Bona Dea, Cic. Att. 6, 1, 26; 5, 21, 14 sq.—
    II.
    Transf., in gen., a secret thing, secret, mystery:

    rhetorum mysteria,

    Cic. Tusc. 4, 25, 55; id. de Or. 1, 47, 206:

    epistolae nostrae tantum habent mysteriorum,

    id. Att. 4, 18, 1:

    accipe congestas, mysteria frivolas nugas,

    Aus. Ep. 4, 67.—
    III.
    (Eccl. Lat.)
    A.
    Something transcending mere human intelligence:

    mysterium evangelii,

    Vulg. Eph. 6, 19:

    mysterium sicut evangelizaverat per prophetas,

    id. Apoc. 10, 7:

    mysteria regni caelorum,

    id. Matt. 13, 11.—
    2.
    Of Antichrist, Vulg. Apoc. 17, 5:

    mysterium iniquitatis,

    id. 2 Thess. 2, 7. —
    B.
    The Lord's supper:

    mysterium celebrat,

    Ambros. in 1 Cor. 11, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > mysterium

  • 3 arcānus

        arcānus adj.    [arca], secret, trusty, silent: nox, O.—Hidden, close, secret, private, concealed: consilia, H.: Littera, O.: sensūs, V.: sacra, mysteries, H.—Poet., of Ceres, H. — As subst n., a secret, mystery: nox arcanis fidissima, O.: arcani Fides prodiga, H.: si quid arcani fuerit, L.: prodere, Iu.: fatorum arcana, V.: Iovis, secret decrees, H.
    * * *
    I
    arcana, arcanum ADJ
    secret, private, hidden; intimate, personal; confidential; mysterious, esoteric
    II
    confidant, trustworthy friend, keeper of secrets

    Latin-English dictionary > arcānus

  • 4 sacrum

        sacrum ī, n    [sacer], something consecrated, a holy thing, sacred vessel, sacred utensil, holy place, sanctuary, temple: sacrum qui clepsit rapsitque: metuens velut contingere sacrum, H.: arma conici in acervum iussit sacrumque id Volcano cremavit, L.: pyrā sacri sub imagine factā, O.: sacra ex aedibus suis eripuisse, sacred vessels: Iunonis sacra ferre, H.: cumque suis penetralia sacris, i. e. the Penates, O.— A sacred act, religious rite, act of worship, sacrifice, religious service: Graecum illud sacrum monstrare: neve initianto Graeco sacro, according to the Grecian rites: Cereris sacrum Volgare arcanae, H.: pueri Sacra canunt, sacred songs, V.: sacris pontifices quinque praefecit: sacra diis aliis Albano ritu facit, L.: Orphica, festival: Bacchica, O.: Arcana sacra, H.— Plur, divine worship, religion: Sabinos in civitatem ascivit, sacris communicatis: religio sacrorum.— Private religious rites, gentile rites, family worship (peculiar to a gens or family, and preserved by tradition): sacra privata perpetua manento: gentilicia, L.: amissis sacris paternis: iugalia, marriage solemnities, O.— A secret, mystery: mihi iam puero caelestia sacra placebant, poetic inspiration, O.: Sacra tori, O.
    * * *
    sacrifice; sacred vessel; religious rites (pl.)

    Latin-English dictionary > sacrum

  • 5 sēcrētum

        sēcrētum ī, n    [P. n. of secerno], a hidden thing, mystery, secret: aperto maris sui secreto, Ta.: litterarum secreta ignorant, Ta.: sua ne secreta viderent, mysteries, O.: illud, quod solā reverentiā vident, that mysterious being, Ta.— A hidden place, hiding-place, retirement, solitude, retreat: secreto suo satiatus, Ta.: Seductus in secretum est, Ph.: in secreto tempus terere, in solitude, L.: se a volgo in secreta removere, H.: horrendae procul secreta Sibyllae petit, V.
    * * *
    secret, mystic rite, haunt

    Latin-English dictionary > sēcrētum

  • 6 ambages

    circuit; roundabout way; long story, details; riddle; ambiguity; lie; mystery

    Latin-English dictionary > ambages

  • 7 arcanum

    secret, mystery; secret/hidden place

    Latin-English dictionary > arcanum

  • 8 sanctificatio

    holiness; holy mystery; sanctuary (Plater)

    Latin-English dictionary > sanctificatio

  • 9 adopertum

    ădŏpertum, i, n. [id.], that which is mysterious, a mystery, App. M. 2.

    Lewis & Short latin dictionary > adopertum

  • 10 aenigma

    aenigmă, ătis, n., = ainigma (dat. and abl. plur. aenigmatis, Charis. p. 38 P.), that which is enigmatical or dark in a figurative representation, an allegory; accto Quintilian's expl.:

    allegoria, quae est obscurior,

    Inst. 8, 6, 52; Cic. de Or. 3, 42.—
    II.
    Of other things.
    A.
    That which is dark, obscure, or inexplicable; a riddle, enigma, obscurity:

    regina Saba venit temptare eum in aenigmatibus,

    Vulg. 3 Reg. 10, 1:

    obscuritates et aenigmata somniorum,

    Cic. Div. 2, 64;

    aenigma numero Platonis obscurius,

    id. Att. 7, 13:

    legum,

    Juv. 8, 50:

    palam et non per aenigmata Dominum videt,

    Vulg. Num. 12, 8; 1 Cor. 13, 12.—
    B.
    A mystery; a mystical tenet or dogma in religion, Arn 3, p. 109.

    Lewis & Short latin dictionary > aenigma

  • 11 Arcani

    1.
    arcānus, a, um, adj. [v. arceo], orig., shut up, closed; hence, trop.,
    I.
    That keeps a secret, trusty:

    dixisti arcano satis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 155:

    petiit, ut aliquem ex arcanis mitteret,

    Plin. 7, 52, 53, § 178.— Hence, poet., of the night: omina arcanā nocte petita, in silent night, or night that keeps secrets, Ov. H. 9, 40; Stat. S. 1, 3, 71.—
    II.
    Hidden, concealed, secret, private (class., although very rare in Cic.):

    at quīcum joca, seria, ut dicitur, quīcum arcana, quīcum occulta omnia,

    Cic. Fin. 2, 26, 85:

    consilia,

    Liv. 35, 18; so Hor. C. 3, 21, 15:

    secretae et arcanae opes,

    Plin. Pan. 34, 3:

    fontis arcani aqua,

    Tac. A. 2, 54:

    libidines,

    Suet. Tib. 43 al.:

    littera celatos arcana fatebitur ignes,

    Ov. M. 9, 516:

    sensus,

    Verg. A. 4, 422 al. —

    Esp., in the lang. of religion, of things sacred and incommunicable: ARCANA VRBIS PRAESIDIA,

    Inscr. Orell. 2494: audivit arcana verba, quae non licet homini loqui, Vulg. 2 Cor. 12, 4;

    and of secret, mysterious usages: sacra,

    Ov. M. 10, 436:

    arcana cum fiunt sacra,

    Hor. Epod. 5, 52; so Stat. S. 3, 4, 92; Sil. 2, 427; Claud. Rapt. Pros. 3, 402; and by poet. license transf. to the deity presiding over such mysteries:

    qui Cereris sacrum Volgavit arcanae,

    Hor. C. 3, 2, 27.—Hence, subst.: arcānum, i, n., a secret.
    A.
    In gen.:

    nox arcanis fidissima,

    Ov. M. 7, 192:

    arcani Fides prodiga,

    Hor. C. 1, 18, 16:

    si quid umquam arcani sanctive ad silendum in curiā fuerit,

    Liv. 23, 22, 9:

    arcana regum,

    Curt. 4, 6, 5:

    revelare arcana,

    Vulg. Prov. 11, 13:

    denudare arcana amici,

    ib. Eccli. 27, 17.—
    B.
    Spec., a sacred secret, a mystery:

    fatorum arcana,

    Ov. M. 2, 639; so Verg. A. 7, 123:

    Pythagorae arcana,

    Hor. Epod. 15, 21; cf.:

    Jovis arcana,

    the secret decrees of, id. C. 1, 28, 9:

    deorum arcanum proferre,

    Plin. Pan. 23, 5: arcana quaedam, secret rites (of the diviners), Vulg. Exod. 7, 11:

    violabunt arcanum meum,

    my secret place, sanctuary, Vulg. Ezech. 7, 22 et saep.— Adv.: arcā-nō (cf. Charis. pp. 173 and 179 P.), in secret, privately:

    arcano tibi ego hoc dico,

    Plaut. Trin. 2, 4, 117:

    hunc (librum) lege arcano convivis tuis,

    Cic. Att. 16, 3 (cf. Charis. l. c.):

    arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,

    Caes. B. C. 1, 19.—
    * Comp.:

    arcanius judicare aliquid de aliquā re,

    Col. 3, 2 fin.—Sup. not used.
    2.
    Arcānus, a, um, adj. [Arcae], of or pertaining to Arcœ hence, subst.
    A.
    Arcāni, ōrum, m., the inhabitants of Arcœ, Inscr. Orell. 4007.—
    B.
    Arcānum, i, n., a villa of Q. Cicero, in the neighborhood of Arcœ, Cic. Att. 5, 1; id. ad Q. Fr. 3, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > Arcani

  • 12 arcanum

    1.
    arcānus, a, um, adj. [v. arceo], orig., shut up, closed; hence, trop.,
    I.
    That keeps a secret, trusty:

    dixisti arcano satis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 155:

    petiit, ut aliquem ex arcanis mitteret,

    Plin. 7, 52, 53, § 178.— Hence, poet., of the night: omina arcanā nocte petita, in silent night, or night that keeps secrets, Ov. H. 9, 40; Stat. S. 1, 3, 71.—
    II.
    Hidden, concealed, secret, private (class., although very rare in Cic.):

    at quīcum joca, seria, ut dicitur, quīcum arcana, quīcum occulta omnia,

    Cic. Fin. 2, 26, 85:

    consilia,

    Liv. 35, 18; so Hor. C. 3, 21, 15:

    secretae et arcanae opes,

    Plin. Pan. 34, 3:

    fontis arcani aqua,

    Tac. A. 2, 54:

    libidines,

    Suet. Tib. 43 al.:

    littera celatos arcana fatebitur ignes,

    Ov. M. 9, 516:

    sensus,

    Verg. A. 4, 422 al. —

    Esp., in the lang. of religion, of things sacred and incommunicable: ARCANA VRBIS PRAESIDIA,

    Inscr. Orell. 2494: audivit arcana verba, quae non licet homini loqui, Vulg. 2 Cor. 12, 4;

    and of secret, mysterious usages: sacra,

    Ov. M. 10, 436:

    arcana cum fiunt sacra,

    Hor. Epod. 5, 52; so Stat. S. 3, 4, 92; Sil. 2, 427; Claud. Rapt. Pros. 3, 402; and by poet. license transf. to the deity presiding over such mysteries:

    qui Cereris sacrum Volgavit arcanae,

    Hor. C. 3, 2, 27.—Hence, subst.: arcānum, i, n., a secret.
    A.
    In gen.:

    nox arcanis fidissima,

    Ov. M. 7, 192:

    arcani Fides prodiga,

    Hor. C. 1, 18, 16:

    si quid umquam arcani sanctive ad silendum in curiā fuerit,

    Liv. 23, 22, 9:

    arcana regum,

    Curt. 4, 6, 5:

    revelare arcana,

    Vulg. Prov. 11, 13:

    denudare arcana amici,

    ib. Eccli. 27, 17.—
    B.
    Spec., a sacred secret, a mystery:

    fatorum arcana,

    Ov. M. 2, 639; so Verg. A. 7, 123:

    Pythagorae arcana,

    Hor. Epod. 15, 21; cf.:

    Jovis arcana,

    the secret decrees of, id. C. 1, 28, 9:

    deorum arcanum proferre,

    Plin. Pan. 23, 5: arcana quaedam, secret rites (of the diviners), Vulg. Exod. 7, 11:

    violabunt arcanum meum,

    my secret place, sanctuary, Vulg. Ezech. 7, 22 et saep.— Adv.: arcā-nō (cf. Charis. pp. 173 and 179 P.), in secret, privately:

    arcano tibi ego hoc dico,

    Plaut. Trin. 2, 4, 117:

    hunc (librum) lege arcano convivis tuis,

    Cic. Att. 16, 3 (cf. Charis. l. c.):

    arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,

    Caes. B. C. 1, 19.—
    * Comp.:

    arcanius judicare aliquid de aliquā re,

    Col. 3, 2 fin.—Sup. not used.
    2.
    Arcānus, a, um, adj. [Arcae], of or pertaining to Arcœ hence, subst.
    A.
    Arcāni, ōrum, m., the inhabitants of Arcœ, Inscr. Orell. 4007.—
    B.
    Arcānum, i, n., a villa of Q. Cicero, in the neighborhood of Arcœ, Cic. Att. 5, 1; id. ad Q. Fr. 3, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > arcanum

  • 13 Arcanus

    1.
    arcānus, a, um, adj. [v. arceo], orig., shut up, closed; hence, trop.,
    I.
    That keeps a secret, trusty:

    dixisti arcano satis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 155:

    petiit, ut aliquem ex arcanis mitteret,

    Plin. 7, 52, 53, § 178.— Hence, poet., of the night: omina arcanā nocte petita, in silent night, or night that keeps secrets, Ov. H. 9, 40; Stat. S. 1, 3, 71.—
    II.
    Hidden, concealed, secret, private (class., although very rare in Cic.):

    at quīcum joca, seria, ut dicitur, quīcum arcana, quīcum occulta omnia,

    Cic. Fin. 2, 26, 85:

    consilia,

    Liv. 35, 18; so Hor. C. 3, 21, 15:

    secretae et arcanae opes,

    Plin. Pan. 34, 3:

    fontis arcani aqua,

    Tac. A. 2, 54:

    libidines,

    Suet. Tib. 43 al.:

    littera celatos arcana fatebitur ignes,

    Ov. M. 9, 516:

    sensus,

    Verg. A. 4, 422 al. —

    Esp., in the lang. of religion, of things sacred and incommunicable: ARCANA VRBIS PRAESIDIA,

    Inscr. Orell. 2494: audivit arcana verba, quae non licet homini loqui, Vulg. 2 Cor. 12, 4;

    and of secret, mysterious usages: sacra,

    Ov. M. 10, 436:

    arcana cum fiunt sacra,

    Hor. Epod. 5, 52; so Stat. S. 3, 4, 92; Sil. 2, 427; Claud. Rapt. Pros. 3, 402; and by poet. license transf. to the deity presiding over such mysteries:

    qui Cereris sacrum Volgavit arcanae,

    Hor. C. 3, 2, 27.—Hence, subst.: arcānum, i, n., a secret.
    A.
    In gen.:

    nox arcanis fidissima,

    Ov. M. 7, 192:

    arcani Fides prodiga,

    Hor. C. 1, 18, 16:

    si quid umquam arcani sanctive ad silendum in curiā fuerit,

    Liv. 23, 22, 9:

    arcana regum,

    Curt. 4, 6, 5:

    revelare arcana,

    Vulg. Prov. 11, 13:

    denudare arcana amici,

    ib. Eccli. 27, 17.—
    B.
    Spec., a sacred secret, a mystery:

    fatorum arcana,

    Ov. M. 2, 639; so Verg. A. 7, 123:

    Pythagorae arcana,

    Hor. Epod. 15, 21; cf.:

    Jovis arcana,

    the secret decrees of, id. C. 1, 28, 9:

    deorum arcanum proferre,

    Plin. Pan. 23, 5: arcana quaedam, secret rites (of the diviners), Vulg. Exod. 7, 11:

    violabunt arcanum meum,

    my secret place, sanctuary, Vulg. Ezech. 7, 22 et saep.— Adv.: arcā-nō (cf. Charis. pp. 173 and 179 P.), in secret, privately:

    arcano tibi ego hoc dico,

    Plaut. Trin. 2, 4, 117:

    hunc (librum) lege arcano convivis tuis,

    Cic. Att. 16, 3 (cf. Charis. l. c.):

    arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,

    Caes. B. C. 1, 19.—
    * Comp.:

    arcanius judicare aliquid de aliquā re,

    Col. 3, 2 fin.—Sup. not used.
    2.
    Arcānus, a, um, adj. [Arcae], of or pertaining to Arcœ hence, subst.
    A.
    Arcāni, ōrum, m., the inhabitants of Arcœ, Inscr. Orell. 4007.—
    B.
    Arcānum, i, n., a villa of Q. Cicero, in the neighborhood of Arcœ, Cic. Att. 5, 1; id. ad Q. Fr. 3, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > Arcanus

  • 14 arcanus

    1.
    arcānus, a, um, adj. [v. arceo], orig., shut up, closed; hence, trop.,
    I.
    That keeps a secret, trusty:

    dixisti arcano satis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 155:

    petiit, ut aliquem ex arcanis mitteret,

    Plin. 7, 52, 53, § 178.— Hence, poet., of the night: omina arcanā nocte petita, in silent night, or night that keeps secrets, Ov. H. 9, 40; Stat. S. 1, 3, 71.—
    II.
    Hidden, concealed, secret, private (class., although very rare in Cic.):

    at quīcum joca, seria, ut dicitur, quīcum arcana, quīcum occulta omnia,

    Cic. Fin. 2, 26, 85:

    consilia,

    Liv. 35, 18; so Hor. C. 3, 21, 15:

    secretae et arcanae opes,

    Plin. Pan. 34, 3:

    fontis arcani aqua,

    Tac. A. 2, 54:

    libidines,

    Suet. Tib. 43 al.:

    littera celatos arcana fatebitur ignes,

    Ov. M. 9, 516:

    sensus,

    Verg. A. 4, 422 al. —

    Esp., in the lang. of religion, of things sacred and incommunicable: ARCANA VRBIS PRAESIDIA,

    Inscr. Orell. 2494: audivit arcana verba, quae non licet homini loqui, Vulg. 2 Cor. 12, 4;

    and of secret, mysterious usages: sacra,

    Ov. M. 10, 436:

    arcana cum fiunt sacra,

    Hor. Epod. 5, 52; so Stat. S. 3, 4, 92; Sil. 2, 427; Claud. Rapt. Pros. 3, 402; and by poet. license transf. to the deity presiding over such mysteries:

    qui Cereris sacrum Volgavit arcanae,

    Hor. C. 3, 2, 27.—Hence, subst.: arcānum, i, n., a secret.
    A.
    In gen.:

    nox arcanis fidissima,

    Ov. M. 7, 192:

    arcani Fides prodiga,

    Hor. C. 1, 18, 16:

    si quid umquam arcani sanctive ad silendum in curiā fuerit,

    Liv. 23, 22, 9:

    arcana regum,

    Curt. 4, 6, 5:

    revelare arcana,

    Vulg. Prov. 11, 13:

    denudare arcana amici,

    ib. Eccli. 27, 17.—
    B.
    Spec., a sacred secret, a mystery:

    fatorum arcana,

    Ov. M. 2, 639; so Verg. A. 7, 123:

    Pythagorae arcana,

    Hor. Epod. 15, 21; cf.:

    Jovis arcana,

    the secret decrees of, id. C. 1, 28, 9:

    deorum arcanum proferre,

    Plin. Pan. 23, 5: arcana quaedam, secret rites (of the diviners), Vulg. Exod. 7, 11:

    violabunt arcanum meum,

    my secret place, sanctuary, Vulg. Ezech. 7, 22 et saep.— Adv.: arcā-nō (cf. Charis. pp. 173 and 179 P.), in secret, privately:

    arcano tibi ego hoc dico,

    Plaut. Trin. 2, 4, 117:

    hunc (librum) lege arcano convivis tuis,

    Cic. Att. 16, 3 (cf. Charis. l. c.):

    arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,

    Caes. B. C. 1, 19.—
    * Comp.:

    arcanius judicare aliquid de aliquā re,

    Col. 3, 2 fin.—Sup. not used.
    2.
    Arcānus, a, um, adj. [Arcae], of or pertaining to Arcœ hence, subst.
    A.
    Arcāni, ōrum, m., the inhabitants of Arcœ, Inscr. Orell. 4007.—
    B.
    Arcānum, i, n., a villa of Q. Cicero, in the neighborhood of Arcœ, Cic. Att. 5, 1; id. ad Q. Fr. 3, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > arcanus

  • 15 poscenium

    postscaenĭum or poscaenĭum ( - cen-), ii, n. [post-scena], the part of the theatre behind the scenes, the postscenium; trop., for secret, mystery:

    postscenia vitae,

    those parts of life which are behind the scenes, Lucr. 4, 1186; v. Lachm. ad h. l.

    Lewis & Short latin dictionary > poscenium

  • 16 postscaenium

    postscaenĭum or poscaenĭum ( - cen-), ii, n. [post-scena], the part of the theatre behind the scenes, the postscenium; trop., for secret, mystery:

    postscenia vitae,

    those parts of life which are behind the scenes, Lucr. 4, 1186; v. Lachm. ad h. l.

    Lewis & Short latin dictionary > postscaenium

  • 17 sacramentum

    sā̆crāmentum, i, n. [sacro].
    I.
    In good class. Lat., a jurid. and milit. t. t.
    A.
    Jurid. t. t., the sum which the two parties to a suit at first deposited, but afterwards became bound for, with the tresviri capitales; so called because the sum deposited by the losing party was used for religious purposes, esp. for the sacra publica; v. Fest. p. 344 Müll.; or, perh. more correctly, because the money was deposited in a sacred place; v. the foll. passage of Varro and Müller's note. (Another reason is given in Isid. Orig. 5, 24 fin.: sacramentum est pignus sponsionis; vocatum autem sacramentum, quia violare, quod quisque promittit, perfidia est): ea pecunia, quae in judicium venit in litibus, sacramentum a sacro. Qui petebat et qui infitiabatur, de aliis rebus utrique quingenos aeris ad pontem deponebant, de aliis rebus item certo alio legitimo numero assum;

    qui judicio vicerat, suom sacramentum e sacro auferebat, victi ad aerarium redibat,

    Varr. L. L. 5, § 180 Müll. N. cr.: qui prior vindicaverat, dicebat: quando tu injuria vindicavisti, de aeris sacramento te provoco; adversarius quoque dicebat: similiter ego te;

    seu L. asses sacramenti nominabant... Postea praedes Praetor ab utroque accipiebat sacramenti, quod id in publicum cedebat,

    Gai. Inst. 4, 16; cf. id. ib. 4, 16, § 13 sq.;

    95: sacramenti autem nomine id aes dici coeptum est quod et propter aerarii inopiam et sacrorum publicorum multitudinem consumebatur id in rebus divinis,

    Fest. p. 344 Müll.: cum in rem aliquam agerent litigatores et poena se sacramenti peterent, poscebant judicem, qui dabatur post trigesimum diem, Pseudo-Ascon. ad. Cic. Verr. 2, 1, 9, § 26 (p. 164 Orell.):

    de multae sacramento consules comitiis centuriatis tulerunt,

    Cic. Rep. 2, 35, 60.—
    2.
    Meton., a cause, a civil suit or process:

    decemviri re quaesitā et deliberatā sacramentum nostrum justum judicaverunt,

    Cic. Caecin. 33, 97; cf.

    transf. in gen.: homines graves, quibuscum tibi justo sacramento contendere, non liceret,

    on equal terms, with a fair chance of success, id. de Or. 1, 10, 42: cetera... entechna et arguta adparebunt, ut sacramento contendas mea non esse, lay a wager, i. e. confidently assert, id. Fam. 7, 32, 2:

    injustis vindiciis ac sacramentis ali enos fundos petere,

    id. Mil. 27, 74: si Xviri [p. 1612] sacramentum in libertatem injustum judicassent, id. Dom. 29, 78.—
    B.
    Milit. t. t. (cf. infra, 2, the passage from Cic. Off. 1, 11, 36), orig. the preliminary engagement entered into by newly-enlisted troops (this was followed by the proper military oath, jusjurandum, which was at first voluntary, but, after the second Punic war, was demanded by the military tribune): milites tum (i.e. 538 A.U.C.), quod numquam antea factum erat, jurejurando ab tribunis militum adacti milites [jussu consulis conventuros]: nam ad eam diem nihil praeter sacramentum fuerat;

    et, ubi ad decuriatum aut centuriatum convenissent, suā voluntate ipsi inter sese decuriati equites, centuriati pedites conjurabant, sese fugae atque formidinis ergo non abituros neque ex ordine recessuros, nisi, etc.... Id ex voluntario inter ipsos foedere ad tribunos ac legitimam juris jurandi adactionem translatum,

    Liv. 22, 38, 2 seq. Weissenb. ad loc.; cf. Front. Strat. 4, 1, 4; and v. Becker, Antiq. 3, 2, p. 292 sq.—Hence, since that time,
    2.
    For jusjurandum, the military oath of allegiance (very freq. and class.):

    milites Domitianos sacramentum apud se dicere jubet,

    to take the oath of allegiance, Caes. B. C. 1, 23; so,

    sacramentum dicere,

    id. ib. 1, 86 fin.:

    quos consulis sacramento rogavisset,

    id. B. G. 6, 1:

    sacramentum dicere alicui,

    Tac. A. 1, 28; and in a like signif. in Livy: sacramento (abl.) dicere, Liv. 2, 24 fin.; 4, 53; 25, 5; 41, 5 fin.:

    sacramento dicere alicui,

    id. 24, 8: ut omnes minores quinquaginta annis sacramento (abl.) rogaret, should administer the oath of allegiance to them, swear them in, id. 40, 26; so,

    rogare (aliquos) sacramento,

    id. 32, 26; 35, 2; Quint. 12, 2, 26;

    in a like sense: adigere sacramento aliquos,

    Liv. 4, 5; 7, 11; 9, 29; Tac. A. 1, 37; id. H. 1, 55:

    adigere aliquos sacramento Othonis,

    id. ib. 1, 76:

    Vitellii,

    id. ib. 2, 55:

    Vespasiani,

    id. ib. 2, 79:

    adigere aliquos sacramento in nomen senatūs,

    Suet. Galb. 16:

    sacramento aliquem tenere... sacramento tenere,

    Caes. B. C. 2, 32; cf.:

    secundo eum obliget militiae sacramento, quia, priore amisso, jure cum hostibus pugnare non poterat,

    Cic. Off. 1, 11, 36 (in which passage the primary jurid. signif. is alluded to):

    ex quibus (legionibus) aetate aut valetudine fessi sacramento solvebantur,

    Tac. A. 16, 13 fin.:

    legionibus, quae sacramentum mutaverant, in paenitentiam conversis,

    i. e. had revolted, Suet. Claud. 13; cf.:

    paenitentia mutati sacramenti,

    id. Galb. 10:

    alicujus sacramentum exuere,

    Tac. H. 3, 42:

    hoc sacramento (viz. in the service of Bacchus) initiatos juvenes milites faciendos censetis?

    Liv. 39, 15.—
    b.
    Transf., in gen., an oath, a solemn obligation or engagement (mostly post-Aug.):

    ut sacramento contendas mea non esse,

    Cic. Fam. 7, 32, 2:

    non ego perfidum Dixi sacramentum: ibimus, ibimus, etc.,

    Hor. C. 2, 17, 10:

    in verba Eumolpi sacramentum juravimus,

    Petr. 117, 5:

    amicitiae sacramentum delevi,

    id. 80, 4:

    sacramento quodam nexi,

    Just. 20, 4, 14:

    se sacramento obstringere, ne, etc.,

    Plin. Ep. 10, 96 (97), 7:

    si quod inesset mutis animalibus tacitum ac naturale sacramentum,

    App. M. 3, p. 140, 31.—
    II.
    In eccl. and late Lat., something to be kept sacred.
    1.
    A secret:

    sacramentum regis abscondere,

    Vulg. Tob. 12, 7.—
    2.
    The gospel revelation: nolite verba, cum sacramentum meum Erit canendum, providenter quaerere, Prud. steph. 10,15.—
    3.
    A mystery:

    sacramentum stellarum,

    Vulg. Apoc. 1, 20:

    pietatis,

    id. 1 Tim. 3, 16; Lact. 7, 24; Aug. de Agone Christi, 24.—
    4.
    A sacrament:

    signa, cum ad res divinas pertinent, sacramenta appellantur,

    Aug. Ep. 138:

    baptismi,

    id. Doctr. Christ. 3, 13:

    sanguinis Christi,

    id. Ep. ad Bonif. 98, 9:

    (matrimonii),

    Vulg. Eph. 5, 32.—
    5.
    The office of the ministry:

    Athanasium episcopum... coctus in unum quaesitus (synodus ut appellant) removit a sacramento quod obtinebat,

    Amm. 15, 7, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > sacramentum

  • 18 secerno

    sē-cerno, crēvi, crētum, 3 (old inf. secernier, Lucr. 3, 263), v. a.
    I.
    Lit., to put apart, to sunder, sever, separate (freq. and class.; not in Cæs.; cf.: sepono, sejungo, secludo); constr. with simple acc., or with ab aliquā re; less freq. ex aliquā re; poet. with abl.
    (α).
    With simple acc.:

    quae non animalia solum Corpora sejungunt, sed terras ac mare totum Secernunt,

    Lucr. 2, 729:

    seorsum partem utramque,

    id. 3, 637:

    arietes, quibus sis usurus ad feturam, bimestri tempore ante secernendum,

    Varr. R. R. 2, 2, 13 (cf. infra, b):

    stamen secernit harundo,

    Ov. M. 6, 55:

    sparsos sine ordine flores Secernunt calathis,

    separate in baskets, id. ib. 14, 267:

    nihil (praedae) in publicum secernendo augenti rem privatam militi favit,

    setting apart for the public treasury, Liv. 7, 16; cf.:

    Juppiter illa piae secrevit litora genti,

    hath set apart for the pious race, Hor. Epod. 16, 63:

    inde pares centum denos secrevit in orbes Romulus,

    separated, divided, Ov. F. 3, 127.—
    (β).
    With ab or (less freq.) with ex, and poet. with abl.:

    a terris altum secernere caelum,

    Lucr. 5, 446:

    ab aëre caelum,

    Ov. M. 1, 23:

    Europen ab Afro (medius liquor),

    Hor. C. 3, 3, 47:

    muro denique secernantur a nobis,

    Cic. Cat. 1, 13, 32:

    inermes ab armatis,

    Liv. 41, 3:

    militem a populo (in spectaculis),

    Suet. Aug. 44:

    se a bonis,

    Cic. Cat. 1, 13, 32; cf.:

    se ab Etruscis,

    Liv. 6, 10.—In the part. perf.:

    antequam incipiat admissura fieri, mares a feminis secretos habeant,

    Varr. R. R. 2, 1, 18 (cf. supra, a); so,

    saepta ab aliis,

    id. ib. 2, 2, 8:

    manus a nobis,

    Lucr. 2, 912; 3, 552:

    sphaera ab aethereā conjunctione,

    Cic. N. D. 2, 21, 55:

    sucus a reliquo cibo,

    id. ib. 2, 55, 137:

    bilis ab eo cibo,

    id. ib. al.:

    secreti ab aliis ad tribunos adducuntur,

    Liv. 6, 25; 25, 30:

    secretis alterius ab altero criminibus,

    id. 40, 8 fin.; 39, 10:

    se e grege imperatorum,

    id. 35, 14 fin.:

    unum e praetextatis compluribus,

    Suet. Aug. 94 med.:

    monile ex omni gazā,

    id. Galb. 18:

    me gelidum nemus Nympharumque leves chori Secernunt populo,

    separate, distinguish, Hor. C. 1, 1, 32.—
    II.
    Trop., to separate, disjoin, part, dissociate (syn.: internosco, distinguo).
    (α).
    With simple acc.:

    hosce ego homines excipio et secerno libenter,

    set apart, Cic. Cat. 4, 7, 15.—
    (β).
    With ab, or poet. with abl.: ut venustas et pulchritudo corporis secerni non potest a valetudine;

    sic, etc.,

    Cic. Off. 1, 27, 95:

    animum a corpore,

    id. Tusc. 1, 31, 75:

    tertium genus (laudationum) a praeceptis nostris,

    id. de Or. 2, 84, 341; cf.:

    ipsam pronuntiationem ab oratore,

    Quint. 1, 11, 17: dicendi facultatem a majore vitae laude, id. 2, 15, 2:

    sua a publicis consiliis,

    Liv. 4, 57:

    haec a probris ac sceleribus ejus,

    Suet. Ner. 19 et saep.:

    cur me a ceteris clarissimis viris in hoc officio secernas,

    Cic. Sull. 1, 3:

    publica privatis, sacra profanis,

    Hor. A. P. 397.—
    B.
    To distinguish, discern:

    blandum amicum a vero,

    Cic. Lael. 25, 95:

    non satis acute, quae sunt secernenda, distinguit,

    id. Top. 7, 31:

    nec natura potest justo secernere iniquum, Dividit ut bona diversis, fugienda petendis,

    Hor. S. 1, 3, 113:

    turpi honestum,

    id. ib. 1, 6, 63.—
    C.
    To set aside, reject:

    cum reus frugalissimum quemque secerneret,

    Cic. Att. 1, 16, 3:

    minus idoneos senatores,

    Suet. Vit. 2.—Hence, sēcrē-tus, a, um, P. a., severed, separated; hence, separate, apart (as an adj. not freq. till after the Aug. period; not in Cic.; syn.: sejunctus, seclusus).
    A.
    In gen.:

    ne ducem suum, neve secretum imperium propriave signa haberent, miscuit manipulos, etc.,

    Liv. 1, 52:

    electa (uva defertur) in secretam corbulam,

    Varr. R. R. 1, 54, 2:

    arva,

    Verg. A. 6, 478; Varr. L. L. 9, § 57 Müll.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of places or things pertaining to them, out of the way, retired, remote, lonely, solitary, secret (syn.:

    solus, remotus, arcanus): secreta petit loca, balnea vitat,

    Hor. A. P. 298:

    locus (opp. celeber),

    Quint. 11, 1, 47:

    montes,

    Ov. M. 11, 765:

    silva,

    id. ib. 7, 75:

    litora,

    id. ib. 12, 196:

    pars domus (the gynaeceum),

    id. ib. 2, 737; cf. in sup.:

    secretissimus locus (navis),

    Petr. 100, 6: vastum ubique silentium, secreti colles, solitary, i. e. abandoned, deserted by the enemy, = deserti, Tac. Agr. 38:

    iter (with semita),

    solitary, Hor. Ep. 1, 18, 103; cf.

    quies,

    Mart. 7, 32, 4.—Of persons and transactions, private, secret:

    invadit secretissimos tumultus,

    Sen. Ep. 91, 5:

    vacuis porticibus secretus agitat,

    Tac. A. 11, 21:

    est aliquis ex secretis studiis fructus,

    private studies, Quint. 2, 18, 4; so,

    studia (opp. forum),

    id. 12, 6, 4:

    disputationes,

    id. 12, 2, 7:

    contentio,

    Plin. Ep. 7, 9, 4 et saep. —Hence,
    b.
    Subst.: sēcrētum, i, n., retirement, solitude, secrecy; a solitude, solitary place, retreat (syn.: solitudo, secessus); sing.:

    cum stilus secreto gaudeat atque omnes arbitros reformidet,

    Quint. 10, 7, 16:

    secreti longi causā,

    Ov. H. 21, 21:

    altum abditumque secretum, Phn. Ep. 2, 17, 22: dulce,

    id. ib. 3, 1, 6; Quint. 10, 3, 30; 12, 5, 2; Tac. A. 4, 57; 14, 53; id. Agr. 39 fin.; Phaedr. 3, 10, 11; 4, 23, 6; Luc. 3, 314.— Plur.:

    se a vulgo et scaenā in secreta removere,

    Hor. S. 2, 1, 71:

    horrendaeque procul secreta Sibyllae,

    Verg. A. 6, 10; Ov. M. 1, 594; Tac. H. 3, 63; Quint. 1, 2, 18:

    dulcis secretorum comes (eloquentia),

    id. 1, 4, 5:

    cameli solitudines aut secreta certe petunt,

    Plin. 10, 63, 83, § 173.— Comp.:

    haec pars Suevorum in secretiora Germaniae porrigitur,

    into the more remote parts, Tac. G. 41. —
    (β).
    Absol.: in secreto, in a secret place, secretly:

    tempus in secreto lbi tereret,

    Liv. 26, 19, 5:

    reus in secreto agebatur,

    Curt. 10, 4, 29.—
    2.
    That is removed from acquaintance (cf. abditus), hidden, concealed, secret:

    secreta ducis pectora,

    Mart. 5, 5, 4:

    secretas advocat artes,

    Ov. M. 7, 138:

    ars,

    Petr. 3:

    litterae (with familiares),

    Quint. 1, 1, 29:

    carmina (the Sibylline odes),

    Luc. 1, 599:

    libidines,

    Tac. A. 1, 4 fin.:

    quaedam imperii pignora,

    Flor. 1, 2, 3.—With ab:

    nec quicquam secretum alter ab altero haberent,

    Liv. 39, 10, 1.— Comp.:

    libertus ex secretioribus ministeriis,

    Tac. Agr. 40:

    praemia (opp. publica largitio),

    id. H. 1, 24:

    aliud (nomen),

    Quint. 1, 4, 25:

    vitium stomachi,

    Mart. 3, 77, 9.— Poet. for the adv. secreto:

    tu (Anna) secreta pyram tecto interiore Erige,

    in secret, secretly, Verg. A. 4, 494; cf.:

    stridere secreta divisos aure susurros,

    secretly in each one's ear, Hor. S. 2, 8, 78.—Hence,
    b.
    Subst.: sēcrētum, i, n., something secret, secret conversation; a mystery, secret:

    secretum petenti non nisi adhibito filio dedit,

    Suet. Tib. 25 fin.; id. Calig. 23:

    illuc me persecutus secretum petit,

    a secret interview, Plin. Ep. 1, 5, 11:

    petito secreto futura aperit,

    Tac. H. 2, 4.— Piur.:

    crebra cum amicis secreta habere,

    Tac. A. 13, 18:

    animi secreta proferuntur,

    Plin. 14, 22, 28, § 141:

    nulla lex jubet amicorum secreta non eloqui,

    Sen. Ben. 5, 21, 1:

    omnium secreta rimari,

    Tac. A. 6, 3:

    horribile secretum,

    Petr. 21, 3; Tac. H. 1, 17 fin.; id. Agr. 25; Suet. Aug. 66:

    uxor omnis secreti capacissima,

    Plin. Ep. 1, 12, 7; Quint. 12, 9, 5 al.—Concr.:

    lucos ac nemora consecrant deorumque nominibus appellant secretum illud, quod solā reverentiā vident,

    that mysterious being, Tac. G. 9 fin.—Plur.:

    introitus, aperta, secreta velut in annales referebat,

    Tac. A. 4, 67; cf.:

    gens non astuta aperit adhuc secreta pectoris licentia joci,

    id. G. 22:

    oratio animi secreta detegit,

    Quint. 11, 1, 30; Tac. A. 1, 6; 4, 7 fin.; 6, 3; id. G. 19; Plin. Pan. 68, 6; Suet. Tib. 52; id. Oth. 3 et saep.—Concr.:

    (Minerva) hanc legem dederat, sua ne secreta viderent,

    i. e. the mysteries, Ov. M. 2, 556; 2, 749; cf.:

    secretiora quaedam,

    magic arts, Amm. 14, 6, 14:

    in secretis ejus reperti sunt duo libelli,

    among his private papers, Suet. Calig. 49.—
    3.
    Pregn., separate from what is common, i. e. uncommon, rare, recondite (perh. only in the two foll. passages of Quint.):

    (figurae) secretae et extra vulgarem usum positae, etc.,

    Quint. 9, 3, 5: interpretatio linguae secretioris, quas Graeci glôssas vocant, i. e. of the more uncommon words, id. 1, 1, 35 (for which:

    glossemata id est voces minus usitatas,

    id. 1, 8, 15).—
    4.
    In Lucr., of any thing separated from what belongs to it, i. e. wanting, deprived of, without something; with abl. or gen.:

    nec porro secreta cibo natura animantum Propagare genus possit (corresp. to sine imbribus),

    Lucr. 1, 194:

    (corpora) secreta teporis Sunt ac frigoris omnino calidique vaporis (corresp. to spoliata colore),

    id. 2, 843. —Hence, adv., in three forms: secreto (class.), secrete (post-class.), and secretim (late Lat. and very rare).
    * 1.
    (Acc. to A.) Apart, by itself, separately:

    de quibus (hortis) suo loco dicam secretius,

    Col. 11, 2, 25. —
    2.
    (Acc. to B. 2.) In secret, secretly; without witnesses; in private.
    (α).
    sēcrē-tō:

    mirum, quid solus secum secreto ille agat,

    Plaut. Am. 3, 2, 73:

    secreto illum adjutabo,

    id. Truc. 2, 7, 7:

    secreto hoc audi,

    Cic. Fam. 7, 25, 2:

    nescio quid secreto velle loqui te Aiebas mecum,

    Hor. S. 1, 9, 67:

    secreto te huc seduxi,

    Plaut. Aul. 2, 1, 14:

    facere,

    id. Bacch. 5, 2, 30; 5, 2, 35; Cic. Verr. 2, 4, 45, § 100; id. Att. 7, 8, 4; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1, 4:

    secreto ab aliis,

    Liv. 3, 36:

    secreto agere cum aliquo,

    Caes. B. G. 1, 31, 1; Quint. 5, 13, 16; 9, 2, 79; Plin. Ep. 3, 20, 8; Curt. 7, 2, 13.—
    (β).
    sēcrētē, Tert. Or. 1 med.; id. Pall. 4 fin.
    b.
    Comp.:

    secretius emittitur inflatio,

    Sen. Q. N. 5, 4, 1. —
    (γ).
    sēcrētim, Amm. 29, 1, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > secerno

  • 19 secretum

    sē-cerno, crēvi, crētum, 3 (old inf. secernier, Lucr. 3, 263), v. a.
    I.
    Lit., to put apart, to sunder, sever, separate (freq. and class.; not in Cæs.; cf.: sepono, sejungo, secludo); constr. with simple acc., or with ab aliquā re; less freq. ex aliquā re; poet. with abl.
    (α).
    With simple acc.:

    quae non animalia solum Corpora sejungunt, sed terras ac mare totum Secernunt,

    Lucr. 2, 729:

    seorsum partem utramque,

    id. 3, 637:

    arietes, quibus sis usurus ad feturam, bimestri tempore ante secernendum,

    Varr. R. R. 2, 2, 13 (cf. infra, b):

    stamen secernit harundo,

    Ov. M. 6, 55:

    sparsos sine ordine flores Secernunt calathis,

    separate in baskets, id. ib. 14, 267:

    nihil (praedae) in publicum secernendo augenti rem privatam militi favit,

    setting apart for the public treasury, Liv. 7, 16; cf.:

    Juppiter illa piae secrevit litora genti,

    hath set apart for the pious race, Hor. Epod. 16, 63:

    inde pares centum denos secrevit in orbes Romulus,

    separated, divided, Ov. F. 3, 127.—
    (β).
    With ab or (less freq.) with ex, and poet. with abl.:

    a terris altum secernere caelum,

    Lucr. 5, 446:

    ab aëre caelum,

    Ov. M. 1, 23:

    Europen ab Afro (medius liquor),

    Hor. C. 3, 3, 47:

    muro denique secernantur a nobis,

    Cic. Cat. 1, 13, 32:

    inermes ab armatis,

    Liv. 41, 3:

    militem a populo (in spectaculis),

    Suet. Aug. 44:

    se a bonis,

    Cic. Cat. 1, 13, 32; cf.:

    se ab Etruscis,

    Liv. 6, 10.—In the part. perf.:

    antequam incipiat admissura fieri, mares a feminis secretos habeant,

    Varr. R. R. 2, 1, 18 (cf. supra, a); so,

    saepta ab aliis,

    id. ib. 2, 2, 8:

    manus a nobis,

    Lucr. 2, 912; 3, 552:

    sphaera ab aethereā conjunctione,

    Cic. N. D. 2, 21, 55:

    sucus a reliquo cibo,

    id. ib. 2, 55, 137:

    bilis ab eo cibo,

    id. ib. al.:

    secreti ab aliis ad tribunos adducuntur,

    Liv. 6, 25; 25, 30:

    secretis alterius ab altero criminibus,

    id. 40, 8 fin.; 39, 10:

    se e grege imperatorum,

    id. 35, 14 fin.:

    unum e praetextatis compluribus,

    Suet. Aug. 94 med.:

    monile ex omni gazā,

    id. Galb. 18:

    me gelidum nemus Nympharumque leves chori Secernunt populo,

    separate, distinguish, Hor. C. 1, 1, 32.—
    II.
    Trop., to separate, disjoin, part, dissociate (syn.: internosco, distinguo).
    (α).
    With simple acc.:

    hosce ego homines excipio et secerno libenter,

    set apart, Cic. Cat. 4, 7, 15.—
    (β).
    With ab, or poet. with abl.: ut venustas et pulchritudo corporis secerni non potest a valetudine;

    sic, etc.,

    Cic. Off. 1, 27, 95:

    animum a corpore,

    id. Tusc. 1, 31, 75:

    tertium genus (laudationum) a praeceptis nostris,

    id. de Or. 2, 84, 341; cf.:

    ipsam pronuntiationem ab oratore,

    Quint. 1, 11, 17: dicendi facultatem a majore vitae laude, id. 2, 15, 2:

    sua a publicis consiliis,

    Liv. 4, 57:

    haec a probris ac sceleribus ejus,

    Suet. Ner. 19 et saep.:

    cur me a ceteris clarissimis viris in hoc officio secernas,

    Cic. Sull. 1, 3:

    publica privatis, sacra profanis,

    Hor. A. P. 397.—
    B.
    To distinguish, discern:

    blandum amicum a vero,

    Cic. Lael. 25, 95:

    non satis acute, quae sunt secernenda, distinguit,

    id. Top. 7, 31:

    nec natura potest justo secernere iniquum, Dividit ut bona diversis, fugienda petendis,

    Hor. S. 1, 3, 113:

    turpi honestum,

    id. ib. 1, 6, 63.—
    C.
    To set aside, reject:

    cum reus frugalissimum quemque secerneret,

    Cic. Att. 1, 16, 3:

    minus idoneos senatores,

    Suet. Vit. 2.—Hence, sēcrē-tus, a, um, P. a., severed, separated; hence, separate, apart (as an adj. not freq. till after the Aug. period; not in Cic.; syn.: sejunctus, seclusus).
    A.
    In gen.:

    ne ducem suum, neve secretum imperium propriave signa haberent, miscuit manipulos, etc.,

    Liv. 1, 52:

    electa (uva defertur) in secretam corbulam,

    Varr. R. R. 1, 54, 2:

    arva,

    Verg. A. 6, 478; Varr. L. L. 9, § 57 Müll.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of places or things pertaining to them, out of the way, retired, remote, lonely, solitary, secret (syn.:

    solus, remotus, arcanus): secreta petit loca, balnea vitat,

    Hor. A. P. 298:

    locus (opp. celeber),

    Quint. 11, 1, 47:

    montes,

    Ov. M. 11, 765:

    silva,

    id. ib. 7, 75:

    litora,

    id. ib. 12, 196:

    pars domus (the gynaeceum),

    id. ib. 2, 737; cf. in sup.:

    secretissimus locus (navis),

    Petr. 100, 6: vastum ubique silentium, secreti colles, solitary, i. e. abandoned, deserted by the enemy, = deserti, Tac. Agr. 38:

    iter (with semita),

    solitary, Hor. Ep. 1, 18, 103; cf.

    quies,

    Mart. 7, 32, 4.—Of persons and transactions, private, secret:

    invadit secretissimos tumultus,

    Sen. Ep. 91, 5:

    vacuis porticibus secretus agitat,

    Tac. A. 11, 21:

    est aliquis ex secretis studiis fructus,

    private studies, Quint. 2, 18, 4; so,

    studia (opp. forum),

    id. 12, 6, 4:

    disputationes,

    id. 12, 2, 7:

    contentio,

    Plin. Ep. 7, 9, 4 et saep. —Hence,
    b.
    Subst.: sēcrētum, i, n., retirement, solitude, secrecy; a solitude, solitary place, retreat (syn.: solitudo, secessus); sing.:

    cum stilus secreto gaudeat atque omnes arbitros reformidet,

    Quint. 10, 7, 16:

    secreti longi causā,

    Ov. H. 21, 21:

    altum abditumque secretum, Phn. Ep. 2, 17, 22: dulce,

    id. ib. 3, 1, 6; Quint. 10, 3, 30; 12, 5, 2; Tac. A. 4, 57; 14, 53; id. Agr. 39 fin.; Phaedr. 3, 10, 11; 4, 23, 6; Luc. 3, 314.— Plur.:

    se a vulgo et scaenā in secreta removere,

    Hor. S. 2, 1, 71:

    horrendaeque procul secreta Sibyllae,

    Verg. A. 6, 10; Ov. M. 1, 594; Tac. H. 3, 63; Quint. 1, 2, 18:

    dulcis secretorum comes (eloquentia),

    id. 1, 4, 5:

    cameli solitudines aut secreta certe petunt,

    Plin. 10, 63, 83, § 173.— Comp.:

    haec pars Suevorum in secretiora Germaniae porrigitur,

    into the more remote parts, Tac. G. 41. —
    (β).
    Absol.: in secreto, in a secret place, secretly:

    tempus in secreto lbi tereret,

    Liv. 26, 19, 5:

    reus in secreto agebatur,

    Curt. 10, 4, 29.—
    2.
    That is removed from acquaintance (cf. abditus), hidden, concealed, secret:

    secreta ducis pectora,

    Mart. 5, 5, 4:

    secretas advocat artes,

    Ov. M. 7, 138:

    ars,

    Petr. 3:

    litterae (with familiares),

    Quint. 1, 1, 29:

    carmina (the Sibylline odes),

    Luc. 1, 599:

    libidines,

    Tac. A. 1, 4 fin.:

    quaedam imperii pignora,

    Flor. 1, 2, 3.—With ab:

    nec quicquam secretum alter ab altero haberent,

    Liv. 39, 10, 1.— Comp.:

    libertus ex secretioribus ministeriis,

    Tac. Agr. 40:

    praemia (opp. publica largitio),

    id. H. 1, 24:

    aliud (nomen),

    Quint. 1, 4, 25:

    vitium stomachi,

    Mart. 3, 77, 9.— Poet. for the adv. secreto:

    tu (Anna) secreta pyram tecto interiore Erige,

    in secret, secretly, Verg. A. 4, 494; cf.:

    stridere secreta divisos aure susurros,

    secretly in each one's ear, Hor. S. 2, 8, 78.—Hence,
    b.
    Subst.: sēcrētum, i, n., something secret, secret conversation; a mystery, secret:

    secretum petenti non nisi adhibito filio dedit,

    Suet. Tib. 25 fin.; id. Calig. 23:

    illuc me persecutus secretum petit,

    a secret interview, Plin. Ep. 1, 5, 11:

    petito secreto futura aperit,

    Tac. H. 2, 4.— Piur.:

    crebra cum amicis secreta habere,

    Tac. A. 13, 18:

    animi secreta proferuntur,

    Plin. 14, 22, 28, § 141:

    nulla lex jubet amicorum secreta non eloqui,

    Sen. Ben. 5, 21, 1:

    omnium secreta rimari,

    Tac. A. 6, 3:

    horribile secretum,

    Petr. 21, 3; Tac. H. 1, 17 fin.; id. Agr. 25; Suet. Aug. 66:

    uxor omnis secreti capacissima,

    Plin. Ep. 1, 12, 7; Quint. 12, 9, 5 al.—Concr.:

    lucos ac nemora consecrant deorumque nominibus appellant secretum illud, quod solā reverentiā vident,

    that mysterious being, Tac. G. 9 fin.—Plur.:

    introitus, aperta, secreta velut in annales referebat,

    Tac. A. 4, 67; cf.:

    gens non astuta aperit adhuc secreta pectoris licentia joci,

    id. G. 22:

    oratio animi secreta detegit,

    Quint. 11, 1, 30; Tac. A. 1, 6; 4, 7 fin.; 6, 3; id. G. 19; Plin. Pan. 68, 6; Suet. Tib. 52; id. Oth. 3 et saep.—Concr.:

    (Minerva) hanc legem dederat, sua ne secreta viderent,

    i. e. the mysteries, Ov. M. 2, 556; 2, 749; cf.:

    secretiora quaedam,

    magic arts, Amm. 14, 6, 14:

    in secretis ejus reperti sunt duo libelli,

    among his private papers, Suet. Calig. 49.—
    3.
    Pregn., separate from what is common, i. e. uncommon, rare, recondite (perh. only in the two foll. passages of Quint.):

    (figurae) secretae et extra vulgarem usum positae, etc.,

    Quint. 9, 3, 5: interpretatio linguae secretioris, quas Graeci glôssas vocant, i. e. of the more uncommon words, id. 1, 1, 35 (for which:

    glossemata id est voces minus usitatas,

    id. 1, 8, 15).—
    4.
    In Lucr., of any thing separated from what belongs to it, i. e. wanting, deprived of, without something; with abl. or gen.:

    nec porro secreta cibo natura animantum Propagare genus possit (corresp. to sine imbribus),

    Lucr. 1, 194:

    (corpora) secreta teporis Sunt ac frigoris omnino calidique vaporis (corresp. to spoliata colore),

    id. 2, 843. —Hence, adv., in three forms: secreto (class.), secrete (post-class.), and secretim (late Lat. and very rare).
    * 1.
    (Acc. to A.) Apart, by itself, separately:

    de quibus (hortis) suo loco dicam secretius,

    Col. 11, 2, 25. —
    2.
    (Acc. to B. 2.) In secret, secretly; without witnesses; in private.
    (α).
    sēcrē-tō:

    mirum, quid solus secum secreto ille agat,

    Plaut. Am. 3, 2, 73:

    secreto illum adjutabo,

    id. Truc. 2, 7, 7:

    secreto hoc audi,

    Cic. Fam. 7, 25, 2:

    nescio quid secreto velle loqui te Aiebas mecum,

    Hor. S. 1, 9, 67:

    secreto te huc seduxi,

    Plaut. Aul. 2, 1, 14:

    facere,

    id. Bacch. 5, 2, 30; 5, 2, 35; Cic. Verr. 2, 4, 45, § 100; id. Att. 7, 8, 4; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1, 4:

    secreto ab aliis,

    Liv. 3, 36:

    secreto agere cum aliquo,

    Caes. B. G. 1, 31, 1; Quint. 5, 13, 16; 9, 2, 79; Plin. Ep. 3, 20, 8; Curt. 7, 2, 13.—
    (β).
    sēcrētē, Tert. Or. 1 med.; id. Pall. 4 fin.
    b.
    Comp.:

    secretius emittitur inflatio,

    Sen. Q. N. 5, 4, 1. —
    (γ).
    sēcrētim, Amm. 29, 1, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > secretum

См. также в других словарях:

  • Mystery in Space — (vol. 1) Cover to issue #1 of Mystery in Space, April–May 1951. Pencils by Carmine Infantino, inks by Frank Giacoia. Publication information …   Wikipedia

  • Mystery Science Theater 3000 — Also known as MST3K MST 3000 Format Comic science fiction Created by Joel Hodgson …   Wikipedia

  • Mystery film — is a sub genre of the more general category of crime film and at times the thriller genre. It focuses on the efforts of the detective, private investigator or amateur sleuth to solve the mysterious circumstances of a crime by means of clues,… …   Wikipedia

  • Mystery Jets — Origin Eel Pie Island, Twickenham, London, England Genres Indie rock, post punk revival, indie pop, psychedelic rock Years active c. 2004–present …   Wikipedia

  • Mystery Train (film) — Mystery Train …   Wikipedia

  • Mystery Case Files — Official logo of the series Genres Adventure, puzzle Developers …   Wikipedia

  • Mystery (fiction) — Mystery fiction is a loosely defined term that is often used as a synonym of detective fiction mdash; in other words a novel or short story in which a detective (either professional or amateur) solves a crime. The term mystery fiction may… …   Wikipedia

  • Mystery Train — Título Mystery Train Ficha técnica Dirección Jim Jarmusch Producción Rudd Simmons Jim Stark G …   Wikipedia Español

  • Mystery fiction — is a loosely defined term. 1.It is often used as a synonym for detective fiction or crime fiction in other words a novel or short story in which a detective (either professional or amateur) investigates and solves a crime mystery. Sometimes… …   Wikipedia

  • Mystery Scene — Editor Kate Stine Categories Literary/Entertainment Frequency 5 times yearly Year founded 1985 …   Wikipedia

  • Mystery Science Theater 3000 video releases — Mystery Science Theater 3000 is an American TV show which aired between 1988 and 1999. This page summarizes video tape and DVD releases of episodes of the show. Episodes were initially released by Rhino Entertainment, with the rights later being… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»